Parax - پاراکس

اپیزود هشت - بوپال؛ سهل انگاری و بزرگترین فاجعه صنعتی تاریخ

داستان امروز ما شب ۲ دسامبر سال ۱۹۸۴،  تقریبا ۴۰ سال پیش تو یه  کارخونه تولید حشره کش تو شهر بوپال هند اتفاق افتاد. نزدیکای نیمه شب بود که چند تا کارگر شکایت کردند که چشماشون می سوزه. ولی فرض کردند که این هم یک نشت گاز جزئی دیگه هست که البته دیگه براشون غیرعادی نبود. سرپرستشون تصمیم میگیره که بعد از استراحت چای, که حدود ساعت ۱۲ شب بود, اونها را بررسی کنه. اما حدود ساعت ۱۲:۳۰ نیم شب بود که انفجار بزرگ مخزن متیل ایزوسیانات اتفاق افتاد. ۴۲۰۰۰ کیلوگرم متیل ایزوسیانات تو شهر پرجمعیت بوپال پخش میشه.  تو طول چند ساعت بعدش، حدود ۳۵۰۰ نفر در جا و ۱۵۰۰۰ نفر طی چند سال آینده کشته شدند. و در کنار همه این کشته ها, این حادثه بیشتر از نیم میلیون قربانی به جا گذشت که به سرطان های مختلف و بیماری های مزمن مبتلا شدند

اپیزود هفت - وقتی ریاضیات غلط به کمک سیمپسون در محاکمه قرن اومد

تقریبا ۳۰ سال پیش, سال ۱۹۹۴, محاکمه ۱۱ ماهه ای انجام شد که بعد ها معروف شد به محاکمه قرن. او جی سیمپسون, بازیکن بازنشسته و خیلی مطرح لیگ فوتبال امریکا, متهم به قتل همسر سابقش نیکول براون و دوستش رونالد گلدمن شد. داستان امروز ما برمیگرده به این دادگاه و اشاره به یک سری دفاعیات این وکلا و البته صحبت راجع به ریاضیات غلطی که این تیم رویایی تو دادگاه ارائه کردند مبنی بر بی گناه بودن او جی سیمپسون

اپیزود شش - نابود شدن زمین در چند ساعت

 تو این اپیزود میخوایم بگیم که این کره بیچاره ای که میلیاردها سال سن داره و میزبان ماهای دو پا شده چه جوری در عرض چند ساعت تقویمی که معرفی میکنیم داره با سرعت عجیبی خشک میشه  و اشاره کنیم به تلاش دیر ولی جالب, امیدوار کننده و نسبتا ارزون یک سری کشورها واسه دوباره زنده کردنش  

اپیزود پنج - برنده ای که دنیا رُ روشن کرد, ولی در فقر مرد

 داستان امروز ما مربوط میشه به حدود ۱۳۰ سال قبل و به دو تا از بزرگترین نوابغ تاریخ بشر که یکیشون تو لحظه مرگ از متمول ترین مردان دنیا بود و یکی دیگه لحظه مرگش حتی یک دلار هم تو جیبش نداشت, در حالیکه ارزش اختراعاتشان صدها میلیون دلار اون زمان ارزش داشت. شاید بتونیم بگیم که داستان امروز ما داستان روشن ترین جنگ تاریک تاریخ بین این دو نابغه هست که برنده این جنگ فرصت این را داشت که اولین نفری باشه که دنیا رو روشن کنه, جنگی که معروف شد به "جنگ جریان ها". یک طرف دعوا توماس ادیسون مخترع مشهور آمریکایی و طرف دیگه نیکلا تسلا مهاجر صرب. جنگی که با یک جمله بین این دو نفر شروع شد, وقتی که ادیسون به تسلا گفت تو شوخی آمریکایی ها را نمی فهمی

اپیزود چهار - صفر، همزاد بینهایت

روزی روزگاری، صفر واقعا یک عدد نبود. سفر صفر ما, عدد کاملی که امروز می شناسیم سفر پر پیچ و خمی بود. الان صفر تو سیستم اعداد ما هم یک ابزار هست که به معنای عدم وجود یک مقدارشناخته میشه و به تنهایی به عنوان یک عدد هست واز طرف دیگه یک مکان نگهدار که  ارزش رقم های دیگه رو تغییر می ده. چیزی که الان واسه ما خیلی واضح هست ولی صفر یک مسیر عذاب آور و پر پیچ و خم را تو بیشتر از ۴۰۰۰۰ سال تاریخ شمردن بشر طی کرد. داستان امروز ما داستان یک عدد بسیار مهم است.عددی که همیشه عدد نبود, در واقع تا همین اواخر بسیار کمتر از یک عدد بود. این داستان صفر هست

اپیزود سه - چگونه یک جهش ژنی بر کل جهان تأثیر گذاشت

اواخر تابستان ۱۸۱۸ میلادی، در کاخ کنزینگتون لندن یک نطفه ای شکل میگیره که یکی از ژن های روی کروموزوم ایکسش جهش یافته بود. دقیقا یک قرن بعد سال ۱۹۱۸ میلادی، پس از گذشت سه نسل و حدود ۳۰۰۰ کیلومتر اونورتر، نسخه ای از اون جهش ژنتیکی کمک میکنه به سرنگونی تزار و ظهور کمونیسم در روسیه 

اپیزود دو- رادیوم و تاریخ تاریک دخترهای متشعشع آمریکایی

داستان ما مربوط میشه به دقیقا صد سال پیش، می سال ۱۹۲۲ که مترادف میشه با اردیبهشت ۱۳۰۱ شمسی. یک دختر ۲۴ ساله به نام مالی ماگیا واسه چندمین بار میره دندون پزشکی و وقتی که دکتر سعی میکنه که یکی از معدود دندون های باقیمونده رو در بیاره کل استخون فکش در میاد و تو دست دکتر خورد میشه. مالی اولین زن از صدها زنی بود که از عوارض پزشکی طولانی مدت قرار گرفتن در معرض رادیوم رنج برد و در نهایت فوت کرد. تو این اپیزود راجع به دختران رادیوم، خود رادیوم و کاربردهاش هم صحبت میکنیم

اپیزود یک - کنجکاوی، موتور اکتشافات و اختراعات

تو این اپیزود راجع به کنجکاوی صحبت میکنیم، اینکه خیلی از اکتشافات و اختراعات بزرگ با یک سوال ساده شروع شد. راجع به اینکه کنجکاوی چه مزایایی داره و چرا انیشتن اعتقاد داشت  که این یک معجزه است که کنجکاوی از آموزش رسمی جان سالم به در برد